WORKSHOPS
POËZIE, ECO-ART, NATUUR, CIRKELWERK
Lisanne Sloots is beeldend kunstenaar in Amsterdam.
Opgegroeid als stadskind raakte zij geïnteresseerd in de landbouw en de aarde en werkte regelmatig buiten mee, eerst op een biologisch dynamische boerderij en later als amateur op archeologische opgravingen
in Nederland. De verbinding met de bomen is in haar hedendaagse
tekenwerk nog steeds een belangrijk uitgangspunt, zowel voor het materiaal houtskool, dat ze zelf stookt als voor het tekeningen die ze maakt. www.lisanne-sloots.nl
ECO LAND ART
We ervaren een landschap op verschillende manieren. Precieze observaties van bomen en planten geven een beeld van de buitenkant, de vorm. De ontwikkeling van de plantengroei plaatst ons in de tijd. Kennis en emotie betrekken ons individuele zijn bij die observatie.
Bewustzijn van de verstoring in het natuurlijke evenwicht brengt een kwetsbaarheid teweeg die ons als individu kan raken. En waar wij vanuit onze eigen emotie op reageren. Vergankelijkheid en sterfelijkheid verlenen daarnaast aan al het leven de grootste intensiteit.
Wanneer we kijken naar dat landschap en ons afvragen hoeveel voetstappen er liggen, hoeveel gedachten en dromen er zich hebben afgespeeld, verandert dat uiterlijk ‘gewone’ landschap. Afdrukken worden zo stille getuigenissen van wat er zich ooit afspeelde. Een platgelopen lijn in het landschap is een spoor van de tijd.
Ook deze dagen laten we samen en individueel onze sporen na.
We gaan tijdens de workshop beeldend op zoek; werkend met en vanuit de natuur. Bouwen, lopen, afdrukken of wat zich aandient om beeldend zichtbaar te maken wat ons bezighoudt. Daarbij is het proces van ontdekken en zoeken naar de uitdrukkingsvorm het belangrijkste. Een aanzet om mogelijk daarna mee verder te kunnen.
DICHTER IN DE NATUUR
Dichters kunnen op zo’n manier een ervaring van diepe verbondenheid met de natuur overdragen dat ze in ons een gelijkaardige ervaring wakker maken. Ze roepen beelden, stemmingen en gewaarwordingen op die we herkennen of die we door het gedicht pas voor het eerst ervaren. Vaak doen ze ons op een andere, intensere manier kijken naar wat ons omgeeft en wat het met ons doet. En natuurlijk zijn ze meesters in het verwoorden van datgene waar wij geen woorden voor hebben.
In deze workshop komen we via poëzie tot een innerlijke natuurbeleving en gaan we van hieruit filosofisch op zoek naar nieuwe perspectieven. We zoeken die vooral in culturen die zich nog bewust zijn van onze nauwe verbinding met de natuur of via onze eigen dichters die op een authentieke manier hun gegrepen worden door dit grote Wonder uitdrukken. Zo komen we dichter bij de natuur, bij haar verschillende gedaanten, in haar seizoenen en ritmen en bij het natuurlijke in onszelf dat hier een onlosmakelijk deel van is.
Els Janssens zet het werk van filosoof en natuurbeschermer Ulrich Libbrecht verder. In zijn comparatieve filosofie vergelijkt hij de verschillende uitgangspunten die zich in de mondiale levensbeschouwelijke diversiteit ontwikkeld hebben. Hij ent dit op drie basis-dimensies: natuur/lichaam, kennis en beleving en gaat na hoe de evolutie van de menselijke cultuur er voortdurend naar streeft het immanente natuurlijke te overstijgen. Els is als docente verbonden aan de drama-opleiding van LUCA School of Arts en aan de School voor Comparatieve Filosofie Antwerpen. Samen met Ulrich Libbrecht en Heinz Kimmerle publiceerde ze in 2016 Filosofie zonder grenzen. Ze is ook voorzitster van het Libbrechtgenootschap www.libbrechtgenootschap.org.
ACTIEVE HOOP
Veel mensen voelen zich diep geraakt door de ernstige schade die de natuur en het leven op Aarde wordt toegebracht. Omdat we ons zo machteloos voelen, leidt deze pijn vaak tot schuldgevoelens of ontkenning, met als resultaat dat we onze geest afsluiten.
Wanneer we onze pijn voor de wereld ontkennen of onderdrukken, dan ondermijnen we ook onze kracht om bij te dragen aan de heling ervan. Vanuit dit inzicht helpt ‘het Werk dat weer Verbindt’ van Joanna Macy de weg voor te bereiden voor de overgang van de industriële groeimaatschappij naar een levenondersteunende samenleving, een overgang die ook wel ‘De Grote Ommekeer’ wordt genoemd.
Tijdens deze bijeenkomst zullen oefeningen en rituelen ons helpen om ons weer als deel van het grotere levensweb te ervaren en om waarden als moed, solidariteit en engagement nieuw leven in te blazen.
Rosanna Bekkers is gepassioneerd verbindster op het raakvlak van mens, natuur en stilte. Ze gelooft dat we door elkaar kwetsbaar te ontmoeten ons zelfgenezend vermogen ondersteunen. Als bruggenbouwster zet Rosanna in op ´Het werk dat weer verbindt´ van Joanna Macy voor de levensnoodzakelijke persoonlijke en maatschappelijke transitie. Zo gaat ze ook aan de slag met lokale initiatieven, waarbij er samen gewerkt wordt aan de concretisering van een levensstijl van ‘goed geaard denken en doen’. Hierbij laat ze zich onder andere inspireren door toegepaste ecopsychologie. Daarnaast houdt Rosanna ecoworkshops in scholen, is ze orthomoleculaire voedingscoach en energetisch lichaamswerker, masterfloriste en interieurvormgever. Ze volgt momenteel ook de jaaropleiding Toegepaste Ecopsychologie, EcoTuner bij EarthWise Education.
DE LEVENSBOOM ONTSLUIERD
Bos-antropologe en eya- of taxus-deskundige Karolien van Diest neemt jullie mee op een intrigerende en verrassende ontdekkingstocht naar onze oorspronkelijke levensboom: de taxusboom. Dat roept de vraag op: Wat is bosantropologie? Waar een antropoloog de mens in al zijn aspecten bestudeert, focust een bosantropoloog specifiek op bomen, mensen en hun interacties. Karolien: “Mijn passie is het onderzoeken via bomen en bos van menselijke gebruiken en waarden doorheen de geschiedenis.”
Karolien Van Diest is ook auteur van het boek ‘De vergeten ecosysteemdienst van bomen’ (2020). Vooral haar passie voor taxus liet haar een nieuw pad inslaan: het weer bekend maken van de oude rol van eya of taxus en herwaarderen ervan in onze natuur en bossen. Plekken met een verhoogde energie en oude bomen trokken Karolien altijd aan. Dit leidde tot een levenslange zoektocht naar het waarom ervan. Na haar studies bio-ingenieur en antropologie, mocht ze van haar hobby haar beroep maken als coördinator bij Bosgroep Limburg. Al snel ging ze deeltijds werken om zo in haar vrije tijd haar zoektocht op andere wijzen verder te zetten: via een druïdenopleiding, familieopstellingen, een opleiding lichtwerk, ashtanga yoga, zweethut- en volle maanceremonies, … en het meer dan 15 jaar wonen tussen oude, krachtige bomen in een stiltegebied. Haar hele leven zoekt ze in binnen- en buitenland bijzondere plekken en bomen op. Haar website www.eya-forest-anthropology.com.
DEEP ADAPTATION CIRKEL
Rudy Vandamme faciliteert de ‘Deep adaptation -cirkel’. Deep adaptation is een stroming geïnitieerd door Jem Bendell. Hij stelt dat we ons best innerlijk voorbereiden op wat er op ons afkomt in deze turbulente tijden. Denk hierbij aan de pandemie, sterkere toename van natuurrampen, vluchtelingenstromen, … Jem Bendell stelt dat we door een fase van diepe aanvaarding dienen te gaan om ons te kunnen aanpassen aan de woelige tijden. Rudy neemt je mee in deze stroming en begeleid je in hoe je veerkrachtig kan blijven en mee kan evolueren in deze turbulente tijden. Rudy gaat graag nog verder, en koppelt hieraan zijn beweging van Deep Evolvement, waarbij persoonlijke ontwikkeling deel is van de ontwikkeling van het groter geheel. We kunnen onszelf niet los zien van de ontwikkelingen die zich aandienen. We zijn er zelf deel van en we kunnen er aan meewerken in een positieve richting.
De Stiltebeweging Waerbeke introduceert hiermee hun toekomstig project waarbij ze Deep adaptation willen helpen landen in Vlaanderen.
Dr. Rudy Vandamme bezit de zeldzame combinatie van ver doorgedreven academische scholing (masters in filosofie, psychologie, antropologie, doctor in de sociale psychologie) en de methodische training tot master NLP trainer, facilitator en mediator. Door zijn hybride opleiding bouwt Vandamme de brug tussen de weerbarstige praktijken in organisaties en samenleving en wat er nu nodig is aan nieuwe inspiratie en nieuwe patronen van samenwerking. De brug bouwt hij door denkkaders en methodiek te ontwikkelen die een gelaagd (holarchisch) wereldmodel vertaalt naar de praktijk. Daarmee is Vandamme niet alleen een methodiekontwikkelaar maar in de eerste plaats een maatschappelijke geëngageerde professional en social entrepreneur. www.deepevolvement.com
DE 4 ELEMENTEN VAN NATUURLIJK LEIDERSCHAP
Put jij kracht uit het vuur of breng je juist luchtigheid? Ben jij de aarde van waaruit anderen zich kunnen ontwikkelen, of voel jij, als er iets speelt, dat vaak ‘aan je water’?
Wat zie jij als goed leiderschap? En wat is er voor nodig? Hoe dicht sta je eigenlijk bij je eigen natuur?
In deze workshop laten we ons inspireren door de eeuwenoude wijsheden uit de natuur. Aan de hand van de elementen vuur, water, aarde en lucht ontdekken we welke leider er in ieder van ons schuilt. We gaan ervaren wanneer jij het meest in jouw element bent. Want daar ligt jouw natuurlijke bron van kracht. De elementen gebruiken we als taal en we laten de energie door je lijf stromen. We kijken naar de natuur als voorbeeld in zijn soms indrukwekkende maar ook dynamische vormen van leiderschap.
Nienke Hilhorst, geraakt door een gevoel van thuiskomen toen ze kennismaakte met het vak ecopsychologie, levert Nienke als Facalitator in wording graag haar bijdrage aan de collectieve her-innering van onze connectie met de natuurlijke wereld. Nienke heeft tomeloze honger naar nieuwe ervaringen en avontuur. Ze gelooft dat vertragen, aandacht, geven, dankbaarheid, reflecteren en genieten van alles wat aanwezig is aan de basis liggen van een voldaan leven. Om hiertoe te komen neemt ze mensen graag mee. Bij zichzelf naar binnen, en er op uit in de natuur, waar we leren van de eeuwenoude wijsheden die daar aanwezig zijn. Met een afgeronde studie Arbeids- & Organisatiepsychologie, als EcoTuner in spé en een volgende opleiding tot Wilderness Guide op het programma, is zij een nieuw pad in geslagen waarin ze het als haar persoonlijke en professionele missie beschouwt bij te dragen aan meer verbinding: met onszelf, elkaar én met de prachtige plek die we ons thuis mogen noemen: Moeder Aarde.
Nick van Tilborg, wat houdt hem bezig? Dat brengt ons terug naar de start van zijn eigen onderneming de Wildgroei Community en zijn keuze om de opleiding Toegepaste Ecopsychologie te gaan volgen. “Het mooiste wat je kunt worden is jezelf”. Klinkt fantastisch natuurlijk, maar hoe doe je dat dan? Met die vraag in zijn achterhoofd probeert hij beetje bij beetje zijn ware natuur te ontdekken. Wat hij tot nu toe over zichzelf heeft geleerd is dat hij natuur, innerlijke rust en vrijheid belangrijk vindt. Door te luisteren naar de vogels, de aarde te voelen en de stilte en beweging in zichzelf te ervaren is voor hem een manier om meer in contact te komen met zichzelf.
MOVEMENT OF PATTERNS
Beweeg in verbinding met de natuur en ontvang inzicht in je patronen.
Het komt je vast bekend voor: je hebt intenties gezet en goede voornemens bedacht om je leven anders te gaan leiden. Je wilt misschien een duurzamere levensstijl ontwikkelen, een diepere verbondenheid voelen met de aarde of meer in actie komen ten gunste van de natuur.
Vaak is het nog niet zo gemakkelijk om onze voornemens en intenties te gaan volgen of vol te houden. We hebben allemaal bepaalde patronen die ons bewust en onbewust kunnen weghouden van de verandering die we graag zouden zien. Bepaalde keuzes nemen nu eenmaal ook consequenties met zich mee. We bedenken iets met ons ratio, terwijl we minder in contact zijn met wat ons lichaam, de natuur en het onderbewuste ons willen laten voelen en zien.
In deze workshop begeleidt Berthine jou op een ware ontdekkingstocht. Via visualisatie en beweging in en met de natuurlijke wereld, ontdek je welke onderbewuste patronen er bij jou leven. Leer je krachtdier kennen en laat je gidsen. Ervaar lijfelijk de dynamiek van de windrichtingen en voel in deze flow wat er werkelijk in jou bewegen wil.
Berthine van Dalen is een enthousiaste levensonderzoeker en altijd graag in beweging. Vanuit haar missie om mensen dichter bij hun eigen natuur te brengen, begeleidt ze transitie processen naar een magischer en meer verbonden leven. Een leven waarbij het waarbij hart, hoofd en buik samenwerken en je in wederkerigheid leeft met de aarde en al haar bewoners. Dit is een zeer interessante zoektocht die nooit eindigt. Beweging van het lichaam speelt hierin een sleutelrol. Berthine heeft een achtergrond in lifecoaching, ademcoaching en playfulness. Daarnaast houdt zij zich bezig met natuurkoken en geeft zij voorlichting op scholen over LHBTQI+. Daarnaast is ze in 2021 gestart met de opleiding tot Ecotuner bij Earthwise Education, waarin ze de persoonlijke en professionele verdieping vindt voor haar doel in het leven.
OVER BIJEN, MAGIE EN ECOPSYCHOLOGIE
Meer dan een imker en natuurliefhebber, neemt Joep je mee in zijn aanstekelijke fascinatie voor zijn bijenvolk. ‘Meer op gevoel, meer ‘naast’ en ‘samen met’ de bijen dan ‘boven’ de bijen’, dat is zijn leuze. Het verhaal dat hij met ons zal delen is een pure les in ecopsychologie.
Joep Fourneau is van jongs af aan geboeid door de natuur. Hij is dan ook het liefst buiten, in de moestuin, in de boomgaard, in de velden of de bossen. Sinds hij in 2009 de imkercursus volgde, raakte hij gepassioneerd door bijen. Wat begon met één bijenvolk, groeide al snel uit tot vijf, tien, twintig volken. Na een tijdje maakte hij kennis met de zwarte bij, ons inheems bijenras. Na een tijdje maakte hij kennis met de zwarte bij, ons inheems bijenras. Willen we een duurzame toekomst voor onze bijen, dan gelooft hij dat we dat best doen met het bijenras dat van nature het best aangepast is aan onze regio. Joep werkte lange tijd bij het Regionaal Landschap Lage Kempen vzw. Daarnaast startte hij in Diest Buurderij op, een wekelijkse boerenmarkt waar lokale producenten hun duurzame, gezonde producten aanbieden. Hij vertelt met veel passie over zijn bijenvolk en heeft al menig mens daarmee ontroerd. Een levensles waar we stil van worden. https://www.zwartebij.eu/
NATUURBELEVING IN 4 DIMENSIES
We trekken samen de natuur in en gaan contact leggen. Allereerst gaan we op zoek naar het diepe contact met onszelf. Al dansend of bewegend mogen we er zijn, en ontdekken we de 1e dimensie: ons ik, zoals het hier en nu is. Onze bewegingen strekken zich nadien horizontaal uit, dit noemen wij de 2e dimensie. Daar ontmoeten we eerst de andere deelnemers en aansluitend ook de natuur rondom ons, als 1 mooi geheel. De 3e dimensie openbaart zich wanneer we de verticale as tussen hemel en aarde exploreren, zo mooi verbonden via een boom. Tot slot verkennen we de grenzen van ruimte en tijd als we ons verbinden in de 4e dimensie. Hoe je dat ervaart, kunnen we samen ontdekken.
Resi Pansaerts is een gepassioneerde biologe, natuurliefhebster in hart en nieren en dolgraag bezig met muziek en dans. Ze volgt nu de opleiding Toegepaste Ecopsychologie, EcoTuner, bij EarthWise Education. Ze experimenteert graag om de verbinding te versterken tussen mensen, bomen, dieren en de aarde, en dit via verschillende werkvormen. Het doel is steeds je beter in je vel te voelen en het respect verhogen naar de natuur toe.
Michel Clerinx is menswetenschapper, maar voelt zich eerder natuurwetenschepper. Hij staat ecosofisch in het leven, en hanteert een holistische visie in zijn leven en werk. Michel coacht -onder de naam “MC-kwadraat”- sinds jaren particulieren, leidinggevenden, teams en organisaties in diverse biotopen in de ontwikkeling van hun eigen natuur. Zijn meest geliefde thema’s -natuur, bewustzijn, persoonlijke groei, verbinding, leiderschap, eenvoud, bergwandelen- komen prachtig samen in de “Tocht van de Leider”, een project dat hij met volle passie mee opzette en begeleidt. (https://www.tochtvandeleider.be/).
GEGROND ECO-LEVEN
Als we gaan leven naar waar we in geloven, in een eco-samenleving, in het symbioceen, dan gaan veel van onze huidige gewoontes en gedrag op de schop. Dat klinkt veel simpeler dan het is. Met deze workshop willen we je graag een manier aanbieden waarop je dat nieuwe kan ontwikkelen conform natuurlijke principes. Om je vervolgens te laten werken aan een toekomstbeeld voor 1 element uit je dagdagelijkse leven.
We beginnen met drie visualisaties met jullie te delen: de samenhang, de levendige leercirkel en de routekaart. Daarna gaan we de toekomst verkennen. Niet theoretisch maar dichtbij jezelf en de rest van natuur. Dat doen we door te buigen voor een vraag, ervaringen te delen met medezoekers en in gesprek met natuur een eigen toekomstbeeld te laten ontstaan.
Nancy Jaspers richtte enkele jaren geleden Humanya op (https://www.humanya.be/), een adviesbureau waarbij ze organisaties begeleidt in verander – en leerprocessen, vanuit een grondhouding van respect voor al het menselijke en niet-menselijke leven op aarde. Daarnaast werkt ze deeltijds als deskundige duurzaamheid en klimaatbeleid voor de gemeente Essen, vanuit de wens om lokaal mensen te stimuleren na te denken over een duurzame samenleving.
Ilse Meelberghs is met haar bedrijf Momenten van Impact (https://momentenvanimpact.nl) een bondgenoot voor idealisten. Ze ontwikkelde een aanpak voor ze. Eentje die hen ondersteunt bij het stevig staan in de existentiële crisis. Een aanpak die inspireert tot ontwikkeling conform natuurlijke principes. En ze steekt met andere idealisten de handen uit de mouwen, momenteel het meest zichtbaar bij de Omwentelaars en De Groene Transformator (Stichting Roerom.org)
VERHALEND BEWEGEN IN EN MET NATUUR
Op reis van oud naar nieuw: van het verhaal van de mens naar het verhaal van de natuur. Tijdens deze workshop bewegen we heen en weer tussen we wereld van de mens en die waar natuur ook weer een centrale rol krijgt. We bouwen aan deze weg naar een nieuwe wereld door te spelen met taal, beweging en perspectief. Ontdek jij met ons deze nieuwe werelden, buiten en in jezelf?
Annalynn (NL) en Katrien (BE) zijn ecotuners uit de eerste lichting. Ze vonden elkaar in hun liefde voor natuur, verhalen, kampvuur, doorstappen en spelen. Hoewel ze ver uit elkaar wonen, vonden ze samen de moed om natuurverbindingsdagen in de wereld te zetten.
Katrien Hallewaert werkte 10 jaar als sociaal-cultureel werker toen ze merkte: er klopt iets niet. Ze ging op zoek en kwam terug bij een oude liefde: natuur. Hoe kan het goed gaan met mens en samenleving, als het niet goed gaat met onze plek? De verwaterde band werd via de opleiding tot Ecotuner grondig aangehaald. Het bracht haar niet alleen in verbinding met de natuur, maar ook met gelijkgestemde zielen én haar eigen natuur. Een pittig en mooi proces met grote impact op werk en leven. Binnenkort zal ‘Talk your nature’, een eigen praktijk als gids door persoonlijke ontwikkeling het levenslicht zien. Www.talkyournature.be
Annalynn Gordeau is altijd al een ‘buitenkind’ geweest. Altijd al voelde zij dat het ‘buiten beter is dan binnen’ maar ze had er geen woorden voor. Het was een gevoel, een vanzelfsprekendheid die zo logisch was als moeten ademen. Na een propedeuse in de toegepaste psychologie en een bachelor in tropical forestry and nature conservation kwam vele jaren later de opleiding tot Ecotuner op haar pad. Het bleek een waar feest der herkenning. Er waren woorden voor wat zij altijd al voelde, al wist, er waren onderzoeken naar gedaan, er waren gelijkgestemden! Met liefde en passie ronde zij de opleiding af en hoopt nu mensen te kunnen helpen te vernatuurlijken.
OPEN SPACE - Zelf workshop geven ?
Wees welkom! We voorzien ook een forum waarin je je talenten mag delen. Met je workshop stel je de ervaring en het thema van verbondenheid met natuur of de relatie mens-natuur voorop. Hierbij hou je er rekening mee dat je geen praktijken toepast die het Westen onrechtmatig zich heeft toegeëigend. Breng je een praktijk van een ander volk of cultuur, wees er dan zeker van dat je hiervoor toestemming hebt gekregen en wees respectvol voor deze kennis en praktijk, die je met anderen zal gaan delen. Duid in dat geval ook de bron van waar je je inspiratie hebt gehaald. Je bijdrage kan je bekendmaken de dag zelf. Tijdens de middag worden de bijkomende workshops opgelijst met de bijhorende plek. Nieuwsgierig welke talenten we ontdekken en wat hieruit mag ontstaan!